Kaplica w ronchamp

Sztuka, twórczość stawały się coraz bardziej szokujące, pozbawione harmonii, ładu, innymi słowy klasycznego piękna. Chińczycy nawet twierdzili, że muzyka „czasów końca” jest zawsze głośna i hałaśliwa. Niebezpiecznym sygnałem w dziejach różnych cywilizacji bywało także znaczne, nadmierne, przeobrażanie środowiska w danym regionie, prowadzące do jego dewastacji. Między innymi ekologowie doszukują się też upadku cywilizacji na Bliskim Wschodzie w niszczeniu gleb.. Upadek sławnej Grecji to także w pewnym stopniu konsekwencja niszczenia środowiska m.in. wycinania rosnących tam niegdyś bujnych lasów, co było przyczyną osuszenia, pustynnienia wielu połaci kraju. Mimo dobrobytu, społeczeństwa różnych państw, przed ich upadkiem, charakteryzował wzrost nerwowości, niepokojów wewnętrznych, lęk o przyszłość i związany z tym rozwój różnych metod wróżbiarstwa, prognozowania. Bogate cywilizacje i imperia w obronie własnych interesów, dla podtrzymania życia rozbudowanego, konsumpcyjnego, społecznego organizmu, zmuszone były do prowadzenia wojen, te z kolei prowadziły do ich gospodarczego osłabienia, w końcu także do ruiny.